Λίγα λόγια για τη μαρίνα στο Βλυχό

Γράφει ο Γεράσιμος Αραβανής

Στην πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου που συζητούσε τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών  Επιπτώσεων της μαρίνας στο Βλυχό αναδείχθηκε ότι πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο έργο. Θα καταλάβει 40 στρέμματα γης στον κλειστό  κόλπο του Βλυχού άλλα 94 στρέμματα θάλασσα στα μπαζωθούν ή θα γίνει πασσαλόμπηξη, σύνολο δηλαδή 134 στρέμματα.  Αυτό είναι το χερσαίο τμήμα. Ένα μέρος από αυτά τα 94 στρέμματα θα είναι κατά μήκος του δρόμου μπροστά δηλαδή στο χωριό όπου θα γίνουν ξενοδοχεία και βίλες προς την ενοικίαση και θα συνδέεται με τη στεριά με δρόμο, το υπόλοιπο θα καταληφθεί από καταστήματα και διάφορες υπηρεσίες της μαρίνας. Τα κτίσματα θα έχουν ύψος 13 μέτρα και θα υψώνονται ως τοίχος μπροστά από τον οικισμό.

Επιπλέον το έργο θα περιλαμβάνει θαλάσσια ζώνη που θα ελλιμενίζονται 850 σκάφη συνολικού εμβαδού 324 στρεμμάτων από τα περίπου 1000 στρέμματα που είναι το εμβαδόν του κόλπου, με λίγα λόγια η θάλασσα θα καταλειφθεί κατά ένα ποσοστό 35% ως και 40%. Με βάση το συντελεστή δόμησης που προβλέπει η μελέτη οι κατασκευές θα ξεπεράσουν τα 26.000 τετραγωνικά μέτρα όταν η μαρίνα της Λευκάδας έχει μόνο 7000 τετραγωνικά μέτρα.

Το επιχείρημα που προβλήθηκε ως προς την ωφελιμότητα του έργου είναι ότι τα σκάφη που ελλιμενίζονται σήμερα ελεύθερα ρυπαίνουν τη θάλασσα και δημιουργώντας τη μαρίνα θα απομακρυνθούν  και θα πάψει η ρύπανση. Στην περίπτωση αυτή δύο  πράγματα μπορούν να συμβούν. Ή η ρύπανση των 850 σκαφών που θα ελλιμενίζονται και των χιλιάδων ανθρώπων που θα διαμένουν και θα εργάζονται στη μαρίνα θα προστεθεί στη ρύπανση που ήδη υφίστανται ο κόλπος από τον ελεύθερο ελλιμενισμό ή θα απαγορευτεί η είσοδος των ελεύθερων σκαφών στον κόλπο, οπότε ολόκληρος ο κόλπος ιδιωτικοποιείται και απαγορεύεται στον καθένα να πλησιάσει. Σε ποια λογική υπακούει ένα τέτοιο μέτρο; Μάλλον στη λογική όλα για την “ Ανάπτυξη”.

Για αυτού του μεγέθους κλειστό κόλπο που το πλάτος της εισόδου του δεν ξεπερνά τα 100 μέτρα και το βάθος τα τέσσερα μέτρα κατά μέσο όρο πριν από κάθε σκέψη για οποιοδήποτε αξιοποίησή του θα έπρεπε επιστημονικά να διαπιστωθεί η φέρουσα ικανότητά του αν μπορεί ένα τέτοιο έργο να κατασκευαστεί και εν τέλει τι μπορεί να γίνει εκεί. Έπρεπε πέραν όλων των άλλων να υπολογιστεί η ανανέωση των νερών λόγω παλίρροιας και άμπωτης. Μια τέτοια μελέτη ποτέ δεν έγινε και κανείς δεν το πρόβλεψε και ο λόγος είναι προφανής. Στην σκέψη κυβέρνησης και δημοτικής αρχής  τότε ήταν ότι το έργο πρέπει να προχωρήσει χωρίς να ληφθούν υπόψιν οι  οποίες επιπτώσεις. Από το 2016 μέχρι σήμερα καμία κυβέρνηση και καμία δημοτική αρχή δεν ενδιαφέρθηκε για αυτό.

Μεταξύ των δημοτικών παρατάξεων που  διαχειρίστηκαν το δήμο από το 2015 και ύστερα ανταλλάσσονται κριτικές και επικρίσεις σχετικά με τον τρόπο που κάθε μία διαχειρίστηκε το θέμα,  ουσιαστικά όμως και οι τρεις αυτές παρατάξεις δεν είναι απλώς στην ίδια λογική αλλά είναι σε απόλυτη συμφωνία και διαφέρουν ως προς το μέγεθος της επένδυσης. Μη φανταστεί κανείς κάτι σημαντικό, η επίκληση των διαφορών αυτών μάλλον σε επιχείρημα για να συντηρήσει τη  μεταξύ τους αντιπαράθεση και να χρεωθούν οι άλλοι τις ευθύνες παραπέμπει.

Ο τέως  δήμαρχος Κώστας Δρακονταειδής επιτέθηκε στη σημερινή διοίκηση του δήμου, αφού, όπως ισχυρίστηκε,  ο ίδιος  ξεκίνησε ένα μικρότερο έργο και τώρα εμφανίζεται ένα τέρας με πολλαπλάσια μπαζώματα και κτίρια. Αλήθεια θα ήταν ένα μικρό έργο αυτό των 500 έως 600 σκαφών που προέβλεπε η μελέτη τότε αντί των 850 σκαφών σήμερα; Και οι επιχωματώσεις σε 78.000 τετραγωνικών μέτρων τότε αντί 134.000 σήμερα; και το κυριότερο δεν είναι το ακριβές μέγεθός της επιχείρησης, αλλά η ίδια η απόφαση για μία τέτοιου είδους επένδυση αψηφώντας τους κινδύνους για την περιοχή χωρίς να έχει προηγηθεί καμία μελέτη σχετικά με τις επιπτώσεις της.

Ο  τέως δήμαρχος Χαράλαμπος Καλός σταθερά “έσπρωξε” στη θητεία του το έργο χωρίς να βάλει όρια και προϋποθέσεις, δεν έδωσε σημασία και στη συνεδρίαση ζήτησε μόνο να δοθεί θετική γνώμη από το δημοτικό συμβούλιο αφού πρώτα παρουσιαστεί σε τρισδιάστατη εικόνα το έργο!

Ο σημερινός δήμαρχος μίλησε για πολλά, για φέρουσα ικανότητα του κόλπου για πόση ρύπανση αντέχει αφού είναι και προστατευόμενη περιοχή νατούρα. Είπε όμως ότι η μαρίνα θα αποτελέσει εφαλτήριο αειφόρου  ανάπτυξης. Μάλιστα σε μία αποστροφή του λόγου του προκειμένου να καμφθούν οι αντιρρήσεις που προβάλλονται είπε ότι θα κινδυνεύσουμε να γυρίσουμε στην εποχή των λυχναριών αν δεν προχωρήσει το έργο και ότι η τεχνολογία σήμερα εξαλείφει τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις υπάρχουν. Αλήθεια έχει η τεχνολογία τέτοιες μαγικές ικανότητες και  παρά την τεράστια πρόοδο της και μάλιστα στις πιο ανεπτυγμένες οικονομικά και βιομηχανικά χώρες οι κοινωνίες βρίσκονται σε μία θανάσιμη στασιμότητα και υποχώρηση; Θα εξαλείψει η τεχνολογία τα κτίρια των 13 μέτρων, θα τα κάνει αόρατα, θα εξαλείψει την τεράστια ρύπανση;

Αρκετά πράγματα διαφέρουν στην άσκηση της διοίκησης του δήμου των δύο πρώην δημάρχων και του νυν δημάρχου. Υπάρχουν όμως και άλλα μεγάλης σημασίας που είναι κοινά και για τους τρεις.  Ένα  από αυτά είναι η βαθιά πίστη ότι οι επενδύσεις και τα μεγάλα ιδιωτικά έργα, με κρατικούς πόρους κυρίως, είναι η προοπτική για να λυθούν όλα τα προβλήματά μας. Και προκειμένου να αυξηθούν οι επενδύσεις η παράκαμψη των θεσμοθετημένων προϋποθέσεων και η χορήγηση αφειδώς κάθε είδους κινήτρων και εξυπηρετήσεων στους επενδυτές δεν έχει όρια. Μία χαρακτηριστική περίπτωση είναι η κατασκευή μαρίνας στον κόλπο του Βλυχού.

Την περίοδο των μνημονίων με το επιχείρημα της προσέλκυσης επενδύσεων για να μη χρεοκοπήσει η χώρα παρακάμφθηκαν πλείστες διαδικασίες και καταργήθηκαν αναγκαίες προϋποθέσεις με τις γνωστές διαδικασίες fast track. Η μεγάλη δικαιολογία που προβλήθηκε και προβάλλεται ήταν η τεράστια γραφειοκρατία που εμπόδιζε τους επενδυτές παρά όμως την απλούστευση των διαδικασιών το τέρας της γραφειοκρατίας παραμένει και μεγαλώνει.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη προκειμένου να ξεπεραστούν καθυστερήσεις των επενδύσεων λόγω των εμποδίων που έθετε υποτίθεται  η “αριστερή” κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ξεπέρασε κάθε όριο.

Παρόλα αυτά οι επενδύσεις δεν αυξάνονται και το κυριότερο δεν έχει γίνει στη χώρα ούτε μία παραγωγική επένδυση παρά μόνο ξεπούλημα φιλέτων γης, κερδοφόρων δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών, βίλες προς ενοικίαση, real estate, airbnb.

Μεγάλο θύμα αυτών των διαδικασιών είναι οι πολίτες και τα δημοκρατικά δικαιώματα τους, δεν ζητείται σε καμία περίπτωση η γνώμη τους και δεν λογαριάζονται ακόμη και για κορυφαία ζητήματα που καθορίζουν τη ζωή τους.  Κανείς δεν ενημέρωσε και δεν ζήτησε τη γνώμη των κατοίκων του Βλυχού για το καταστροφικό αυτό έργο, των κατοίκων της πόλης για την ιδιωτικοποίηση τουριστικού περίπτερου και του νησιού ολόκληρου για την κατασκευή υποθαλάσσιας ζεύξης. Καλά καλά δεν το συζήτησε   το δημοτικό συμβούλιο παρά μόνο για να δώσει στα τυφλά κάποια γνωμοδότηση σαν να αφορούσε έργο σε άλλη χώρα.

Η απόπειρα κατασκευής μαρίνας στον κόλπο του Βλυχού πρέπει να εγκαταλειφθεί άμεσα και ολοκληρωτικά. Και παράλληλα ο δήμος να ξεκινήσει τις διαδικασίες μελέτης συνολικά του οικοσυστήματος της περιοχής, των θαλάσσιων ρευμάτων, των ρευμάτων του αέρα, των γλυκών νερών που καταλήγουν στον κόλπο, ώστε να υπάρχει ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης και των κινδύνων. Στην πορεία να προωθήσει έργα και ενέργειες ανάδειξης και αξιοποίησης που θα είναι συμβατά με το περιβάλλον και θα βελτιώνουν τη ζωή των κατοίκων. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε: την ανάγκη κατασκευής παρακαμπτήριου δρόμου του οικισμού. Τη δημιουργία κρηπιδώματος σε μεγάλο μέρος της ακτής για τον ελλιμενισμό όλων των σκαφών, έργα προστασίας των υδροβιοτόπων και διατήρησης της πανίδας και της χλωρίδας. Ο κόλπος είναι ιδανικός για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων κωπηλασίας.

Όλα αυτά θα δημιουργούσαν προϋποθέσεις αύξησης ήπιων οικονομικών δραστηριοτήτων και αύξηση της απασχόλησης των κατοίκων.

Εκεί πρέπει να στραφεί το ενδιαφέρον του δήμου.

Εξυπακούεται ότι η συναίνεση των κατοίκων είναι εντελώς αναγκαία.

Γεράσιμος Αραβανής