Δ. Φ. ΦΟΛΚΛΟΡ ΛΕΥΚΑΔΑΣ – ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΤΑ ΚΑΛΩΣ ΚΑΙ ΚΑΚΩΣ ΚΕΙΜΕΝΑ

Το Φεστιβάλ μέσα από τα μάτια των εθελοντών!

Το Διεθνές Φεστιβάλ Φολκλόρ Λευκάδας διεξήχθη και αυτό το καλοκαίρι,  συμπληρώνοντας 52 χρόνια συνεχούς παρουσίας και αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι των Γιορτών Λόγου και Τέχνης του νησιού μας! Από τις 17 έως και τις 24 Αυγούστου το νησί μας γέμισε με μουσικούς και χορευτές από διαφορετικές χώρες, προσφέροντας σε ντόπιους και επισκέπτες μια μαγευτική εβδομάδα. Συμμετείχαν μουσικοχορευτικά γκρουπ από τη Βραζιλία, Γεωργία, Ινδονησία, Ιταλία, Κίνα, Μεξικό, Νέα Ζηλανδία, Παναμάς, Ρωσία, Σερβία, Τουρκία και φυσικά τα λευκαδίτικα χορευτικά τμήματα: Ορφέας, Νέα Χορωδία, Πήγασος, Φωτεινός Σφακιωτών, Πολιτιστικός Σύλλογος Τσουκαλάδων  και για πρώτη φορά ο Σύλλογος Λευκαδιτών Ηλιούπολης! Θεωρώ, ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το πως βιώσαν εκ των έσω το Φεστιβάλ οι εθελοντές που από την πρώτη μέρα προσέφεραν την βοήθεια τους σε  διάφορα πόστα. Έθεσα  τα εξής ερωτήματα σε κάποια από τα παιδιά που συμμετείχαν ενεργά στο 52ο Φεστιβάλ:

1) Ποιά κατά την άποψη σου είναι τα θετικά και ποιά τα αρνητικά  του φεστιβάλ;
2) Τι θεωρείς ότι πρέπει να αλλάξει και τι να παραμείνει ως έχει;
3) Τι σε έκανε να λάβεις μέρος;
4) Θα το ξαναέκανες;

“Υπήρχε μια κακή συνεννόηση και ελιππής ενημέρωση των ξεναγών. Δέχθηκαν σαν ξεναγούς ανήλικα παιδιά χωρίς άδεια από γονέα “

Η Αφροδίτη, ξεναγός του γκρούπ της Γεωργίας φέτος, έχοντας λάβει συμμετοχή και άλλες χρονιές στο φεστιβάλ μου απάντησε: “Πρώτον και κύριον πρέπει να υπάρχει και να διατηρείται ο θεσμός του Φεστιβάλ. Τα οφέλη του είναι πολλά όπως η συνέχιση παράδοσης, η συμφιλίωση με άλλες χώρες, το γεγονός ότι δίνει κίνητρο στους νέους να ασχοληθούν με την παράδοση και να γνωρίσουν νέα άτομα. Τα αρνητικά τα εστιάζω κυρίως σε λειτουργικά θέματα όπως π.χ. το ότι  το πατάρι δεν ήταν λείο για τους χορευτές, ότι δεν υπήρχαν κρύα νερά για να τους δίνουμε όταν κατέβαιναν από την σκηνή, δεν υπήρχε καλή ακουστική για τους χορευτές, δεν υπήρχαν όλες οι σημαίες των χωρών που προσκαλέστηκαν στον “χορό των σημαιών”. Όσον αφορά την οργάνωση υπήρχε μια κακή συνεννόηση και ελιππής ενημέρωση των ξεναγών και δυστυχώς δεν λύνονταν άμεσα τα προβλήματα που προέκυπταν στα γκρούπ. Ένα άλλο λάθος είναι ότι δέχθηκαν σαν ξεναγούς ανήλικα παιδιά χωρίς άδεια από γονέα και για ευνόητους λόγους οι ξεναγοί θα έπρεπε να είναι ενήλικοι. Θεωρώ ότι μία λύση θα ήταν να μοιραστούν οι αρμοδιότητες για την διοργάνωση του Φεστιβάλ σε περισσότερα από ένα άτομα για να αποφευχθούν όσα δυνατόν περισσότερα λάθη. Έλαβα μέρος στο Φεστιβάλ γιατί είναι μια καλή ευκαιρία εξάσκησης της αγγλικής γλώσσας, γνώρισα νέα άτομα και διαφορετικές κουλτούρες, και πάνω από όλα διασκεδάζω ουσιαστικά προσφέρονταν ταυτόχρονα στον τόπο μου.  Θα ξανασυμμετέχω παρά τα αρνητικά που θα μπορούσαν να μην υπάρχουν, διότι ο ελεύθερος χρόνος που διέθεσα ήταν δημιουργικός και αν δεν προσφέρουμε όλοι εμείς δεν θα μπορέσει να συνεχιστεί το φεστιβάλ.”

“Δημιουργείται ένα διαπολιτισμικό περιβάλλον και είναι μια μοναδική εμπειρία.”

Η Sara, εθελόντρια από την Ισπανία, συμμετείχε στο φεστιβάλ ως ξεναγός με το γκρούπ της Νέας Ζηλανδίας και μου είπε τα εξής: ” Για μένα ήταν μια ενδιαφέρουσα ευκαιρία να γνωρίσω άτομα από διαφορετικούς πολιτισμούς  και θα το ξαναέκανα ευχαρίστως. Τα θετικά του φεστιβάλ είναι ότι δημιουργείται ένα διαπολιτισμικό περιβάλλον και είναι μια μοναδική εμπειρία να γνωρίσεις άτομα από ξένες χώρες. Εκτός αυτών είναι μια εξαιρετική διαφήμιση για το νησί και κάνει επίσης καλό στην τοπική οικονομία.  Εάν μπορεί να θεωρηθεί αρνητικό του φεστιβάλ είναι η κακή συνεννόηση μεταξύ των εθελοντών και η ελιππής επικοινωνία καθώς και το γεγονός ότι κάποιοι ντόπιοι δεν είναι “έτοιμοι” να υποδεχθούν με τον τρόπο που πρέπει τα ξένα γκρούπ, αλλά πιστεύω ότι αυτό δεν έχει να κάνει με την διοργάνωση καθεαυτή.”

“Κανείς δεν λέει ότι το φεστιβάλ είναι τέλειο, όμως είναι απογοητευτικό συμπατριώτες μας να προσπαθούν να το καταστρέψουν.”

Ο Αλέξης, χρόνια εθελοντής και ξεναγός στο Φεστιβάλ, φέτος συνόδεψε το χορευτικό γκρούπ από τον Παναμά και μας λέει τα παρακάτω: “Θα ξεκινήσω από τα κακά. Το χειρότερο μακράν γεγονός γύρω από το φεστιβάλ είναι η λευκαδίτικη νοοτροπία. Όσα χρόνια ασχολούμαι, συγκεκριμένοι υποτίθεται “δημοσιογράφοι” προσπαθούν με σθένος να βλάψουν το φεστιβάλ κατακρίνοντας με τον χειρότερο τρόπο τα πάντα γύρω από αυτό. Οι λόγοι ποικίλουν και έχουν να κάνουν κυρίως με προσωπικές αντιπάθειες και ζήλεια. Έχουν φτάσει να κατακρίνουν μέχρι και τους εθελοντές που δίνουν κυριολεκτικά την ψυχή τους κάθε καλοκαίρι σε αυτό ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΩΣ. Κανείς δεν λέει ότι το φεστιβάλ είναι τέλειο, όμως είναι απογοητευτικό συμπατριώτες μας να προσπαθούν να το καταστρέψουν αντί να προτείνουν λύσεις για να γίνει καλύτερο. Στο ίδιο κλίμα, δηλώσεις και διαπιστώσεις από αξιόλογους και μη ανθρώπους για την πρωτοτυπία και την “ανάγκη ανανέωσης” του φεστιβάλ. Δυο πράγματα έχω να πω για αυτό. Το φεστιβάλ είναι ανοιχτό σε προτάσεις όμως δεν βλέπω κανέναν από τους επικριτές επιτυχημένους Λευκαδίτες καλλιτέχνες να εμφανίζεται με λύσεις ουσιαστικές και υλοποιήσιμες στην διοργανώτρια αρχή. Το φεστιβάλ μας έχει ένα συγκεκριμένο χρώμα και αν αλλάξει, αυτό θα χαθεί. Μερικά πράγματα δεν χρειάζονται “ανανέωση” γιατί έτσι εξαλείφεται η αυθεντικότητα τους. Υπάρχει μια λεπτή γραμμή και δεν πρέπει να ξεπεραστεί. Η ανανέωση στις τελετές έναρξης και λήξης και στις παράλληλες εκδηλώσεις ήδη αρχίζει να κάνει την εμφάνιση της. Ανανέωση στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα δεν χωράει παρά μόνο σε ελάχιστες πτυχές του. Συνεχίζοντας, στα κακά του φεστιβάλ συγκαταλέγεται αναμφισβήτητα η χρήση των σχολείων για την διαμονή των συγκροτημάτων. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι γενικό αλλά εστιάζεται κυρίως στις τουαλέτες. Πολλά φεστιβάλ ανά τον κόσμο φιλοξενούν σε τέτοιους ή χειρότερους χώρους, έχοντας όμως κάποια από αυτά καλύτερες υποδομές στους χώρους της τουαλέτας. Θα πρέπει να καθίσουν κάτω οι υπεύθυνοι και να δούμε όλοι μαζί πως αυτό μπορεί να αλλάξει. Όσο αναφορά τα καλά του φεστιβάλ. Κατά τη γνώμη μου είναι αναρίθμητα και πολλαπλά. Υπάρχει διάχυτη στην ατμόσφαιρα η άποψη ότι το φεστιβάλ μας φθίνει όμως πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό δεν συμβαίνει. Η οικονομική κρίση έχει διαμορφώσει κάποιες από τις παραμέτρους όμως συνεχίζει ακάθεκτο και με τους ίδιους προσανατολισμούς. Το μόνο που συμβαίνει -και είναι εν μέρει λογικό- είναι οι άνθρωποι να μην ενθουσιάζονται τόσο όσο παλιότερα. Και αυτό έχει να κάνει με την κατακόρυφη ανάπτυξη της τεχνολογίας. Ασφαλώς και δεν γίνεται να ενθουσιάσει το ίδιο ένα γκρουπ στις μέρες μας με ένα γκρούπ πριν από 20 χρόνια (ακόμη κι αν είναι το ίδιο και παρουσιάσει ακριβώς το ίδιο πρόγραμμα). Διότι σήμερα, ανοίγεις έναν ιστότοπο με οπτικοακουστικό υλικό και σε πέντε δεύτερα ήδη βλέπεις τους Μαορί π.χ. στην οθόνη σου. Παλαιότερα, δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα όπως δεν υπήρχε και η δυνατότητα για τους ανθρώπους να ταξιδεύουν όσο σήμερα. Έτσι οι ντόπιοι -και όχι μόνο- ενθουσιάζονταν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από το ίδιο το φεστιβάλ. Είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι αυτό και μόνο αυτό συμβαίνει και δυστυχώς μεταφράζεται ως “φθίνουσα πορεία του φεστιβάλ” η ως “το φεστιβάλ έχει χάσει την αίγλη του”. Αν δεν υπήρχε το ιντερνέτ, κανείς δεν θα το έλεγε αυτό. Είμαι σίγουρος. Η αίγλη άλλωστε του φεστιβάλ είναι ο ίδιος ο χαρακτήρας του και είναι ίδιος από πάντα.”

“Περνάς αξέχαστες στιγμές και γεμίζεις αναλλοίωτες αναμνήσεις. Πρέπει να καλυτερεύσει η διαμονή και οι συνθήκες που βιώνουν τα γκρουπ.”

Η Γεωργία, μία από τις πιο νέες εθελόντριες, ξεναγός του τούρκικου χορευτικού γκρουπ φέτος μας εκφράζει την δική της άποψη: «Τα καλά του Φεστιβάλ πιστεύω ότι είναι το ότι γνωρίζεις πολιτισμούς, κάνεις φιλίες και δεσμούς με ανθρώπους που δεν θα πίστευες ποτέ ότι θα γνώριζες, ανταλλάζεις κουλτούρα, ιδέες και απόψεις, διευρύνεις τις γνώσεις σου και πάνω από όλα περνάς αξέχαστες στιγμές και γεμίζεις αναλλοίωτες αναμνήσεις. Τα άσχημα είναι ότι πρέπει να αφοσιώνουμε πολλές ώρες και κουραζόμαστε πολύ. Τουλάχιστον όμως είναι ευχάριστη κούραση. Επίσης είναι άσχημο όταν ταλαιπωρούνται τα γκρουπ και μας φέρνουν και εμάς τους ξεναγούς σε δύσκολη θέση διότι δεν έρχονται σε επαφή με το Πνευματικό Κέντρο. Κυρίως πρέπει να καλυτερεύσει η διαμονή και γενικά οι συνθήκες που βιώνουν τα γκρουπ, ειδικά όταν έρχονται από πολύ μακριά και είναι κρίμα να ταλαιπωρούνται χωρίς λόγο. Επίσης η οργάνωση πρέπει να καλυτερέψει. Θεωρώ όμως, ότι πρέπει να παραμείνει ως έχει. Αυτό θέλουν και οι ανθρώποι του Πνευματικού Κέντρου και ο λαός της Λευκάδας. Πρέπει να παραμείνει ο θεσμός γιατί παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην οικονομία του νησιού. Αρχικά η παρέα και η ιδέα όλης της εμπειρίας με έκανε να λάβω μέρος, ήθελα από πιο παλιά αλλά δεν γινόταν λόγω ηλικία. Φυσικά θα παίρνω μέρος σαν ξεναγός με τα χίλια για του χρόνου, δεν το συζητώ, όσο είμαι Λευκάδα και μπορώ!»

“Τα αρνητικά σαφώς είναι το κομμάτι της οργάνωσης και αγγίζει ορισμένες φορές το σημείου του εξευτελισμού.”

Ο Αντώνης  προσέφερε εθελοντικά την βοήθεια του ως ξεναγός για το γκρουπ από το Μεξικό, και  μου παραθέτει την προσωπική του άποψη για το φεστιβάλ: «Τα καλά είναι οι γνωριμίες με άλλες κουλτούρες- πέραν της μουσικής και του χορού- των χωρών που επισκέπτονται την Λευκάδα, και είναι πραγματικά χαρά μου η ξενάγηση τους που παράλληλα είναι ανάδειξη για τον τόπο μου στο εξωτερικό. Επιδρώ στην πιο δυνατή διαφημιστική καμπάνια, η οποία για την Λευκάδα είναι δωρεάν, και εννοώ την διαφήμιση από στόμα σε στόμα που αναπτύσσεται με το πέρασμα του χρόνου. Τα αρνητικά σαφώς είναι το κομμάτι της οργάνωσης, διαμονής, διατροφής και ψυχαγωγίας που λόγω των οικονομικών των διοργανωτών είναι υπερελλιπής και αγγίζει ορισμένες φορές το σημείου του εξευτελισμού. Να λάβω μέρος με έκανε το γεγονός ότι δεν το είχα δει ποτέ στη ζωή μου και ήθελα η εμπειρία μου να είναι εκ των έσω. Παράλληλα έκανα γνωριμίες για να συνεργαστώ με κόσμο από την Λατινική Αμερική στο μέλλον. Για να καλυτερεύσει το Φεστιβάλ δεν είμαι αρμόδιος να απαντήσω, λογικά όμως θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη χρηματοδότηση.»

“Πολύ κακώς η διοργάνωση του Φεστιβάλ δέχθηκε εθελοντές ανήλικα άτομα, τα οποία δεν είναι ικανά να αντεπεξέλθουν σε κάποιες καταστάσεις.”

Τέλος, έχοντας αποκομίσει κάτι από όλες αυτές τις ενδιαφέρουσες απόψεις των παιδιών και ούσα εθελόντρια κι εγώ αρκετά χρόνια στο Φεστιβάλ θα ήθελα να επισημάνω αυτά που κατά την δική μου άποψη είναι καλώς και κακώς κείμενα. Το φεστιβάλ είναι ένας  θεσμός που έχει αναδείξει την Λευκάδα πολιτιστικά και τουριστικά, και είναι τιμή μου και χαρά μου να προσφέρω εθελοντικά την βοήθεια μου για να διεξαχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.  Με θλίβει το γεγονός ότι μετά από 52 χρόνια διεξαγωγής δεν υπάρχουν ακόμα οι κατάλληλες υποδομές για να υποδεχθούμε τα γκρουπ που έρχονται και τους φιλοξενούμε σε σχολεία, πάνω σε ράντζα, με κοινές τουαλέτες για δύο γκρουπ, χωρίς ζεστό νερό για να πλυθούν και αρκετές φορές φέτος με προβλήματα στην ηλεκτροδότηση των σχολείων που διαμένουν.

σε κάποιες καταστάσεις. Εφόσον δεν υπήρχε θέμα έλλειψης ξεναγών δεν υπήρχε λόγος η ανάθεση συγκροτημάτων σε ανήλικα παιδιά.  Πέραν όλων των δυσκολιών, το να είσαι εθελοντής στο Φεστιβάλ σου προσφέρει μοναδικές εμπειρίες, γνωρίζεις πολιτισμούς που δεν θα σου δινόταν η ευκαιρία διαφορετικά. Ανοίγεις τους ορίζοντες σου προς την διαφορετικότητα. Χαίρομαι που οι Λευκαδίτες ασχολούνται τόσο με αυτό τον θεσμό και αδημονούν να παρευρεθούν σε αυτό, να διασκεδάσουν, να χειροκροτήσουν και να σχολιάσουν είτε αρνητικά είναι θετικά. Ο λόγος που εγώ λαμβάνω μέρος και θα εξακολουθήσω να προσφέρω στο φεστιβάλ, είναι για ένα μοναδικό άκουσμα ήχου στην παρέλαση έναρξης, όταν μπερδεύονται όλες οι μουσικές των συγκροτημάτων, ξένων και ελληνικών,  και δεν ξεχωρίζεις πλέον από ποιά χώρα είναι ούτε και σε ενδιαφέρει… είναι ένας ήχος που δε σε ταξιδεύει πουθενά και πάει παντού.