H Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών είναι το μοναδικό επιστημονικό σωματείο της Λευκάδας και κατά τα 44 χρόνια λειτουργίας της (1970-2014) συνέβαλε στη μελέτη του λευκαδικού παρελθόντος κινητοποιώντας και συντονίζοντας τις επιστημονικές δυνάμεις, που υπηρετούν τις επτανησιακές και τις λευκαδικές σπουδές, με επιτυχία όπως φαίνεται από το οργανωτικό έργο της (24 συνέδρια και συμπόσια και πλήθος ημερίδες αφιερωματικές και επετειακές) και το εκδοτικό έργο της (67 βιβλία). Ο συνδυασμός των σοβαρών οργανωτικών προσπαθειών και η κεφαλαιοποίηση, μέσω των εκδόσεων, των βιβλίων και των μελετών, που της εμπιστεύθηκαν εκατοντάδες επιστήμονες, δημιούργησε μια σημαντική βιβλιοθήκη λευκαδικών σπουδών, που θα ήταν ευτύχημα αν βρίσκονταν τρόποι να ψηφιοποιηθεί και να γίνει προσιτή και από το διαδίκτυο. Εμείς συναντήσαμε τον πρόεδρο της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών κο Αθανάσιο Μελά να μιλήσουμε μαζί του για το σημαντικό έργο που προσφέρει στην Λευκάδα η Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών.

Από τον Σεπτέμβριο του 2013 όταν έφυγε από τη ζωή ο Ναύαρχος Θωμάς Κατωπόδης που ήταν Πρόεδρος της εταιρείας «Λευκαδικών Μελετών» αναλάβατε την προεδρεία. Πείτε λίγο την ιστορία της Εταιρείας, πότε ιδρύθηκε και το έργο της.

Ιδρύθηκε το 1970 επίσημα και έχει 43 χρόνια ζωής, αυτό το χρονικό διάστημα συνέβαλε στη μελέτη του Λευκαδικού παρελθόντος κινητοποιώντας και συντονίζοντας όλες τις επιστημονικές δυνάμεις που ασχολούνται με τις Λευκαδικές αλλά και Επτανησιακές σπουδές με επιτυχία.

Πείτε μας ποιοι απαρτίζουν την εταιρεία, πρόκειται για καθηγητές μόνο ή και για άλλους επιστήμονες;

Την απαρτίζουν επιστήμονες που ανήκουν και στις δύο βαθμίδες της εκπαίδευσης, την δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια αλλά κυρίως είναι πανεπιστημιακοί. Ο πρώτος πρόεδρός μας ήταν ο αείμνηστος Βασίλης Φραγκούλης καθηγητής της Ναυπηγικής στο Πολυτεχνείο Αθηνών, ο δεύτερος ήταν ο Αριστόξενος Κεδάς, καθηγητής και ο τρίτος ήταν ο αείμνηστος Παύλος Ροντογιάννης που έχει κάνει πολύ σημαντικά πράγματα για την εταιρεία, ακολούθησε ο Χρήστος Σολδάτος, ο Δημήτρης Σκλαβενίτης, ο Ναύαρχος Θωμάς Κατωπόδης και ο υποφαινόμενος είναι ο τελευταίος μέχρι τώρα.

Πείτε μας σε τι θέματα έχετε επικεντρωθεί στις μελέτες σας, ποια είναι τα ζητήματα που ασχολείσθε και πως γίνεται όλο αυτό στην καθημερινότητα.

Το έργο μας είναι μέχρι τώρα καθαρά ιστορικό δηλ. ο στόχος μας είναι να προβάλλουμε την ιστορία της Λευκάδας και των Επτανήσων. Κάθε Σεπτέμβρη σε ένα Διοικητικό Συμβούλιο αποφασίζουμε ποιο θα είναι το αντικείμενο που θα ασχοληθούμε. Μέχρι πρότινος ήταν καθαρά ιστορικά, χωρίς να αποκλείονται βέβαια και τα λογοτεχνικά, ποιητικά και λαογραφικά κείμενα. Ακόμα έχουμε και κείμενα για την γλυπτική λόγω του γλύπτη Θόδωρου που είναι στη Λευκάδα και του μουσικολόγου Δραγούμη που έχει και ρίζες Λευκαδίτικες. Καταλαβαίνετε λοιπόν πως ασχολούμαστε με μια πληθώρα αντικειμένων και γεγονότων.   Τα τρία τελευταία συμπόσια που οργανώσαμε στη Λευκάδα 16ο, 17ο και 18ο ήταν αφιερωμένα στους σύγχρονους Λευκάδιους δημιουργούς. Προσπαθήσαμε να παρουσιάσουμε σύγχρονους εν ζωή Λευκάδιους δημιουργούς. Τον Ηλία Λογοθέτη από το Θέατρο και Κινηματογράφο, επίσης παρουσιάσαμε και αντιπροσώπους των οικογενειών Σίδερη και Γαζή που έχουν κάτι έμφυτο μέσα τους από την τότε εποχή. Παρουσιάσαμε επίσης επιστήμονες όπως ο Πέτρος Αργύρης που είναι αντεπιστέλλων μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και εργάζεται στη Βοστώνη σε πυρηνικά προγράμματα. Επίσης τιμήσαμε τον Πάνο Χόρτη τον Μανταγιάννη από τα Χορτάτα περίφημος φυματιολόγος γιατρός που δεν ζει πια. Παρουσιάσαμε στην ποίηση τον Σεφέρη, τον Ελύτη και την Κική Δημουλά, επίσης τον Θανάση Βαλτινό στην πεζογραφία και τον Μηλιώνη, τον γλύπτη Θόδωρο, στη μουσική τον Μάρκο Δραγούμη και άλλους πολλούς αξιόλογους δημιουργούς.

Πόσοι άνθρωποι ασχολείστε με τις μελέτες αυτές;

Η εταιρεία έχει εγγεγραμμένα 280 μέλη – εταίρους που πληρώνουν τη συνδρομή τους που είναι και η μοναδική πηγή εσόδων αυτή την εποχή και 200 φίλους που προσφέρουν ότι θέλουν και αν θέλουν. Μέχρι τώρα είχαμε βοήθεια και χρηματοδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, τα Κρατικά Λαχεία, από τον Σκλαβενίτη που έχει τα σούπερ μάρκετ και το Πάγγειο Ίδρυμα που ο Δραγούμης ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, τώρα όλα αυτά έχουν σταματήσει. Άρα η μοναδική πηγή εσόδων μας είναι οι συνδρομές των εταίρων και η βοήθεια κάποιων εύπορων Λευκαδιτών χωρίς να λείπει η βοήθεια και από το υστέρημα των φτωχών. Υποβάλλαμε και μια αίτηση και ότι άλλο δικαιολογητικό ήταν απαραίτητο στο Υπουργείο και μας ενέκριναν μια μικρή βοήθεια. Τώρα με την κρίση αυτό έχει εκλείψει.

Οι κρατικοί φορείς εδώ στη Λευκάδα βοηθάνε καθόλου στο έργο σας που είναι πολύ σημαντικό μιας και αν δεν υπήρχατε εσείς ποιος θα το έκανε;

Να πω εδώ πως μας στηρίζει το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Λευκάδας με το οποίο συνδιοργανώνουμε τα συμπόσιά μας. Μπορεί να μην μας δίνει χρήματα όμως φιλοξενεί τους καλεσμένους ομιλητές μας. Έχουμε θετική στήριξη από το Πνευματικό Κέντρο. Επίσης παλιά η Νομαρχία αγόραζε κάποια λευκώματα όπως αυτό που είναι αφιερωμένο στον Άγγελο Σικελιανό και τα δώριζε στους επίσημους προσκεκλημένους της.

Θα ήθελα να μου πείτε πως θα μπορούσε το έργο σας να γίνει πιο προσιτό και γνωστό σε όλους τους Λευκαδίτες και όχι μόνο σε εκείνους που έχουν σχέση με τα θέματα που παρουσιάζονται στα συμπόσια. Γιατί όταν κάποιος ακούει για συμπόσιο μοιάζει να πρόκειται για κάτι πολύ εξειδικευμένο και προσελκύει συγκεκριμένους ανθρώπους.

Αυτό είναι πολύ σημαντικό, φυσικά και εκ μέρους της εταιρείας γίνονται κάποιες ενέργειες για τη δημοσιοποίηση των ενεργειών και εκδηλώσεών μας. Στέλνουμε ακόμα και ευχετήριες κάρτες χριστουγεννιάτικες και πασχαλινές προς υπενθύμιση της ύπαρξής μας. Πιστεύουμε πως ο κόσμος θα μας αγκαλιάζει όλο και περισσότερο και θα μας στηρίζει παρόλο που οι καιροί είναι πολύ δύσκολοι για όλους. Έχουμε καταφέρει να κάνουμε 23 Συνέδρια και Συμπόσια, έχουμε εκδώσει 67 βιβλία. Εκδίδουμε κάθε χρόνο το περιοδικό «Επετηρίς» το οποίο έχει φιλοξενήσει πολύ σημαντικές μελέτες όπως του Πάνου Ροντογιάννη για την χριστιανική τέχνη στη Λευκάδα. Πρόκειται για ένα αξιόλογο βιβλίο που δυστυχώς έχει τελειώσει. Έχουν καταχωρηθεί μελέτες για την εκπαίδευση, για τις πρωτεύουσες και τους πληθυσμούς της Λευκάδας, για τον σεισμό, έχει καταχωρηθεί μια μετάφραση του Φραγκούλη για τη θεωρία του Δέρφελ. Επίσης στην τελευταία μας «Επετηρίδα» , που εκδόθηκε τον Δεκέμβρη, δημοσιεύτηκαν 15 μελέτες εκ των οποίων οι 4 αναφέρονται στον Άγγελο Σικελιανό, 2 εξετάζουν την εποχή της Βενετοκρατίας και οι υπόλοιπες αναφέρονται σε θέματα του Λευκαδικού παρελθόντος.

Θα σας παρακαλούσα να μου αναφέρετε κάτι που εσείς θεωρείτε ξεχωριστό από όλες τις μελέτες που έχουν γίνει μέχρι τώρα, είτε αφορά κάποιο άτομο ή οτιδήποτε άλλο.

Η Ιστορία της Λευκάδας του Ροντογιάννη αποτελεί κάτι πολύ ξεχωριστό και θεωρώ ότι θα έπρεπε να υπάρχει σε όλες τις βιβλιοθήκες των Λευκαδίων. Είναι λεπτομερειακή, είναι ακριβής και αφορά τις ρίζες εμάς των ίδιων.

Θέλω να μου πείτε την γνώμη σας για τις Γιορτές Λόγου και Τέχνης και του Φεστιβάλ.

Έχει κάποια αρνητικά και κάποια θετικά σημεία. Τα θετικά είναι πως με τον τρόπο αυτό διαφημιζόμαστε σε όλον τον κόσμο η Λευκάδα. Από τη Ν. Ζηλανδία μέχρι τον Παναμά. Όμως δεν με βρίσκει σύμφωνο ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η φιλοξενία. Η διαμονή στα σχολεία, το συσσίτιο κλπ. Ας λάβουμε υπόψη μας το οικονομικό κομμάτι που είναι και το πιο βασικό, πιστεύω πως αν υπήρχαν περισσότερα χρήματα θα ήταν καλύτερη και η φιλοξενία μας.

Τι άλλο θετικό βλέπετε στα πολιτιστικά δρώμενα της Λευκάδας.

Η παρουσίαση των νέων επιστημόνων που έκανε το Πνευματικό Κέντρο είναι κάτι πολύ θετικό. Επίσης η οργάνωση εκθέσεων είτε πρόκειται για ζωγραφική, είτε για γλυπτική ή οτιδήποτε άλλο. Για παράδειγμα η έκθεση   του Πάνου Φίλιππα για τα μουσικά όργανα που κατασκευάζει ο ίδιος. Επίσης η έκθεση μαχαιριού στον Μαρκά γιατί πρόκειται για ένα προϊόν Λευκαδίτικο. Οι εκδηλώσεις της Φιλαρμονικής που είναι καταπληκτικές και του «Ορφέα» με τη Βαρκαρόλα του. Το Μουσικό Σχολείο με τις μαντολινάτες του. Όλα αυτά μπορεί να φαίνονται μικρά αλλά ανεβάζουν το πολιτιστικό επίπεδο του τόπου μας. Είμαστε πολύ υπερήφανοι για όλα αυτά.

Που νομίζετε ότι οφείλεται όλη αυτή η πολιτιστική δραστηριότητα.

Νομίζω πως υπάρχει καταγεγραμμένο στο DNA μας και δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει.

Έχει προκύψει και μια άλλη Ένωση στα Επτάνησα η «Ένωση Επτανησίων Ελλάδος» πως το σχολιάζεται αυτό γιατί υπήρχε ένα διάστημα μια σύγχυση.

Παρουσιάστηκε μια οργάνωση η οποία λέει πως αντιπροσωπεύει όλα τα Λευκαδίτικα σωματεία, όμως η Ομοσπονδία και τα σωματεία διαμαρτυρήθηκαν πως δεν μας αντιπροσωπεύει η κυρία που λέει πως είναι Πρόεδρος. Είχε κάνει μάλιστα και εκδήλωση στο Μέγαρο της Παλιάς Βουλής όπου βράβευσε δύο Λευκαδίτες. Χαιρόμαστε γι’ αυτό μιας και οι δύο είναι πολύ αξιόλογοι και ο Γιάννης Πολίτης και ο Σπύρος Φλογαίτης, τώρα από πού παρακινήθηκε δεν το γνωρίζω. Πάντως οι Λευκαδίτικοι Σύλλογοι διαμαρτυρήθηκαν. Να συμπληρώσω πως εκτός από όλα τα άλλα έχουμε ασχοληθεί πολύ και με τη λαογραφία. Έχουμε εκδώσει δύο σπουδαία βιβλία «Ο Λαϊκός Πολιτισμός» και ο «Πανταής Κοντομίχης» τα οποία έχει προλογίσει ο καθηγητής από τη Σορβόννη, ο Σονιέρ, ο οποίος έζησε ένα μεγάλο διάστημα στο Μεγανήσι, μιλάει άπταιστα ελληνικά και έχει καταγράψει τη μουσική τη Λευκαδίτικη και ότι άλλο έχει σχέση με τον λαϊκό μας πολιτισμό. Να αναφερθώ επίσης στο βιβλίο «Μοιρολόγια του Πόρου Λευκάδας» που κατέγραψε ο καθηγητής στο ΤΕΙ της Κρήτης, Χαράλαμπος Σκλαβενίτης, από την αδερφή του η οποία ήταν αγράμματη. Αυτά τα δύο βιβλία αναφέρονται στον λαϊκό μας πολιτισμό, πέρα από τις όποιες άλλες μελέτες που υπάρχουν στις «Επετηρίδες».

Θα ήθελα να μου πείτε με τι σκοπεύετε να ασχοληθείτε την επόμενη χρονιά.

Θα ασχοληθούμε με τους σύγχρονους Λευκάδιους δημιουργούς. Κρατάω μια επιφύλαξη γι’ αυτό μιας και η εταιρεία μας είναι ένα συλλογικό όργανο. Η πρόταση θα τεθεί στο πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο που θα κάνουμε, θα δούμε τα υπέρ και τα κατά και θα αποφασίσουμε. Φέτος διακόπηκε η εξέλιξη αυτού του θέματος λόγω του ότι είχαμε τα 150 χρόνια από την ένωση της Επτανήσου και έπρεπε να συμμετέχουμε και εμείς. Εδώ να τονίσουμε ότι πλέον είμαστε και στο διαδίκτυο. Η ιστοσελίδα μας είναι : www.lefkadika.gr. Θα θέλαμε από όσους κατοικούν στη Λευκάδα αλλά και οπουδήποτε αλλού να μας στέλνουν τις παρατηρήσεις τους και εμείς θα τις παίρνουμε σοβαρά υπόψη μας. Με την ευκαιρία να ευχαριστήσω δημόσια τον Δημήτρη Φατούρο. Είναι εγγονός του παλιού δημάρχου Λευκάδας Τζαβάρα. Δουλεύει στον Οργανισμό Ενωμένων Εθνών στο Βέλγιο και μας παρακίνησε να φτιάξουμε την ιστοσελίδα αναλαμβάνοντας και όλα τα έξοδα. Επίσης να ευχαριστήσουμε τον Πάνο Ροντογιάννη τον γιο του Ροντογιάννη, καθηγητή και γυμνασιάρχη, ο οποίος ανέλαβε το έργο της παρουσίασης και τον Τριαντάφυλλο Σκλαβενίτη που ασχολήθηκε με όλα προκειμένου να έχει μια πολύ όμορφη εμφάνιση η ιστοσελίδα μας.

Πιστεύω πως είναι πολύ καλή αυτή η κίνησή σας γιατί έτσι θα προσεγγίσετε και ένα πιο νεανικό κοινό που θα έχει την ευκαιρία να σας γνωρίσει. Τελειώνοντας να πω πως επειδή το έργο σας είναι πολύ σημαντικό μια συνεργασία με τον Δήμο Λευκάδας θα είχε μεγάλη αξία και θα πρέπει να την διεκδικήσετε. Έχετε μιλήσει καθόλου με τον νέο Δήμαρχο;

Επισκέφτηκα τον κ. Δρακονταειδή προκειμένου να τον συγχαρώ για την εκλογή του. Του εξέθεσα τα προβλήματά μας και μου υποσχέθηκε πως θα είναι στο πλευρό της εταιρείας. Επίσης ο νέος Αντιδήμαρχος Πνευματικού Κέντρου, που είναι και αυτός πνευματικός άνθρωπος, θα θελήσει να μας βοηθήσει.

Πηγή: “Τα Νεα τησ Λευκάδας”