Στα μέσα Οκτωβρίου το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) δημοσίευσε την προκήρυξη του Υπομέτρου 6.1 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 με τίτλο «Εγκατάσταση Νέων Γεωργών». Πολυαναμενόμενο μέτρο μεν, αμφιβόλου αποτελεσματικότητας για την πρωτογενή παραγωγή δε, καθώς μετατρέπει μια δράση μακροχρόνιας αγροτικής πολιτικής, σε βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα «επίδομα».

Ο κεντρικός στόχος του είναι η ηλικιακή ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού της χώρας μέσω της παροχής κινήτρων πρώτης εγκατάστασης στους νέους αγρότες.

Η στήριξη των νέων αγροτών, εν μέσω γήρανσης του πληθυσμού, είναι εύλογη προτεραιότητα για την Ευρώπη και για το μέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Σύμφωνα με την Eurostat, κατά μέσο όρο, οι νέοι αγρότες, ηλικίας κάτω των 35 ετών, αποτελούν το 6% των κατόχων γεωργικών εκμεταλλεύσεων στην ΕΕ και το 7% στην Ελλάδα, ενώ οι αγρότες άνω των 55 ετών αποτελούν το 55% στην ΕΕ και το 57% στην Ελλάδα.

Επιπλέον, η ηλικιακή ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση ενός βιώσιμου αγρο-διατροφικού τομέα και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας του αγροτικού τομέα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η καινοτομία και η χρήση νέων τεχνολογιών συνδέεται με το νεαρό της ηλικίας.

Ωστόσο, το Υπομέτρο, όπως προκηρύχτηκε από το ΥπΑΑΤ, δε διευκολύνει την είσοδο και την μακροπρόθεσμη ενασχόληση των νέων με την πρωτογενή παραγωγή. Αντιθέτως, αποτελεί «ασπιρίνη» στα προβλήματα που έχουν δημιουργήσει οι χειρισμοί της κυβέρνησης στην αγροτική οικονομία.

Συγκεκριμένα, ο προϋπολογισμός του Υπομέτρου είναι 241 εκατ. ευρώ και οι ωφελούμενοι θα ανέρθουν στις 12.000. Ο κάθε δικαιούχος θα πρέπει να καταθέσει και να ολοκληρώσει ένα επιχειρηματικό σχέδιο εντός 3-4 ετών (Μ.Ο. 3,5 έτη ή 42 μήνες). Έτσι, η οικονομική ενίσχυση διαμορφώνεται στα 5.738 ευρώ ανά χρόνο ή 478,17 ευρώ ανά μήνα. Ωστόσο, από το ποσό αυτό θα πρέπει να αφαιρέσουμε τις βασικές ασφαλιστικές εισφορές (20% για σύνταξη + 6,95% για ασθένεια = 26,95%) και το φόρο εισοδήματος (22%). Δηλαδή, το μισό περίπου του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος δεν μπαίνει στην τσέπη του Νέου Αγρότη!

Όμως, η μεγάλη ειδοποιός διαφορά, έναντι των αντίστοιχων προηγούμενων προκηρύξεων του Υπομέτρου, είναι ότι πλέον δεν περιλαμβάνεται η 10ετής δέσμευση παραμονής στον αγροτικό τομέα. Δηλαδή, ο κάθε δικαιούχος ολοκληρώνοντας το επιχειρηματικό του σχέδιο θα μπορεί να αποχωρεί από τον αγροτικό τομέα χωρίς κανένα περιορισμό! Τορπιλίζοντας τον ίδιο τον στόχο του Προγράμματος. Την ηλικιακή ανανέωση του αγροτικού μας πληθυσμού!

Έτσι, αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση προτιμά να μετατρέπει μακροπρόσθεσμες πολιτικές αναζωογόνησης του αγροτικού πληθυσμού, σε ψηφοθηρικές, επιδοματικές πολιτικές πρόσκαιρου αποπροσανατολισμού των αγροτών από τις παραλείψεις και τις αστοχίες της.

Για να μην ερημώσει η ύπαιθρος, αποτελεί βασική προτεραιότητα η παροχή ουσιαστικών και όχι με τη μορφή επιδόματος, κινήτρων ένταξης νέων γεωργών και κτηνοτρόφων στον αγροτικό τομέα.

Εμείς πιστεύουμε ότι χρειάζονται παρεμβάσεις σε δύο επίπεδα.
Πρώτον, στην αντιμετώπιση της έλλειψης συντονισμού και των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων, που δεν κοστίζουν ούτε ένα ευρώ, στην εξής κατεύθυνση:
• των μεγάλων καθυστερήσεων στις πληρωμές των άμεσων ενισχύσεων,
• της έλλειψης συντονισμού σε προγράμματα προώθησης και προβολής των Ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές,
• της σημαντικής καθυστέρησης στο έργο των εκτιμήσεων και αποζημιώσεων από πλευράς ΕΛΓΑ.

Δεύτερον, στην υλοποίηση της Συμφωνίας Αλήθειας που παρουσίασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ειδικότερα, για τον αγροτικό τομέα περιλαμβάνει:

• την αποτελεσματική χρήση των εγκεκριμένων διαρθρωτικών πόρων, όπως εκείνων του ΠΑΑ 2014-2020 ύψους 6 δις ευρώ, ώστε η Ελλάδα να πάψει να είναι ουραγός στην απορρόφηση των σχετικών πόρων με ποσοστό μόλις 5,01%, υποδιπλάσιο από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (12,42%),
• τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στα επιχειρηματικά κέρδη από το 29% στο 20% σε διάστημα 2 ετών,
• τη μείωση μεσοσταθμικά του ΕΝΦΙΑ κατά 30% σε διάστημα 2 ετών,
• τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 13% για τα αγροτικά εφόδια και τις ζωοτροφές,
• την κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο κρασί,
• την αύξηση του ορίου υπαγωγής στο ΦΠΑ από τις 10.000 στις 25.000 ευρώ,
• την ταχύτερη επιστροφή ΦΠΑ στους αγρότες, μέσα από τη ριζική απλούστευση των διαδικασιών και τη μείωση της γραφειοκρατίας,
• την ταχύτερη καταβολή ενισχύσεων και αποζημιώσεων μέσα από την απλούστευση των διαδικασιών.
• την περαιτέρω μείωση στους συντελεστές φόρου εισοδήματος, στο ΦΠΑ και στις ασφαλιστικές εισφορές, μεσοπρόθεσμα.

Στόχος των παραπάνω μέτρων, είναι η ουσιαστική στήριξη των αγροτών μας προκειμένου να καταστούν οι εκμεταλλεύσεις τους βιώσιμες και ανταγωνιστικές. Πολιτική αλλαγή τώρα, για να γίνουν πράξη.

Δρ. Κωνσταντίνος Μπαγινέτας, Γραμματέας Αγροτικών Φορέων Νέας Δημοκρατίας

Τομέας Αγροτικού ΝΟ.Δ.Ε. Λευκάδος