Γράφει η Σοφία Μεσσήνη – Ψυχολόγος- Παιδοψυχολόγος

Οι χριστουγεννιάτικες γιορτές φτάνουν και είναι συχνό το φαινόμενο κατά το οποίο οι γονείς αναρωτιούνται έντονα πότε πρέπει να πουν στα παιδιά τους ότι ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει, αλλά τον έχουμε δημιουργήσει στην φαντασία μας.

Μέχρι τα 6 του χρόνια, το παιδί δεν μπορεί να ξεχωρίσει ακόμα το φανταστικό από το αληθινό. Ο Άγιος Βασίλης βρίσκεται στην φαντασία του και εξυπηρετεί κάποιες ανάγκες του. Είναι ο καλός χοντρούλης που φέρνει δώρα σε όλα τα παιδάκια και με τρομερές και μάλλον υπερφυσικές δυνάμεις τρυπώνει σε όλα τα σπίτια. Στα παιδιά είναι σίγουρο πως αρέσουν τέτοιου είδους παραμύθια. Έτσι, όταν εκείνα τα ζητάνε, σημαίνει ότι χρειάζονται την ύπαρξη τους. Οι γονείς μπορούν με την σειρά τους να συμμετέχουν σε όλο αυτό τον φανταστικό κόσμο. Για τα παιδιά, είναι όμορφο και ουσιαστικό που όταν δουν ένα Άγιο Βασίλη του λένε «ευχαριστώ» για το δώρο που τους έφερε. Είναι όμορφο να μπαίνουν στην διαδικασία να του στείλουν γράμμα. Είναι άλλωστε μια πολύ καλή ευκαιρία για να μάθουν την διαδικασία που χρειάζεται ένα γράμμα για να σταλεί.

Μετά τα 6 χρόνια έως 12 ετών το παιδί αρχίζει να ξεχωρίζει σταδιακά το πραγματικό από το φανταστικό. Αν το παιδί αμφισβητεί την ύπαρξη του Άγιου Βασίλη μάλλον ήρθε η ώρα να μάθει την αλήθεια για τον Άγιο. Καλό θα είναι κατά την αποκάλυψη της αλήθειας το παιδί να μαθαίνει και την πραγματική ιστορία από την οποία ξεκίνησε το παραμύθι. Και για όσους δεν γνωρίζουν…. ο Άγιος Νικόλας (Santa Claus) μοίραζε δώρα σε πολλά παιδάκια που ήταν ορφανά. Πήγαινε συγκεκριμένα τα βράδια και τους άφηνε δώρα. Από εκείνον ξεκίνησε το γνωστό παραμύθι σε συσχέτιση με τον δικό μας (χριστιανό ορθόδοξο) Άγιο Βασίλη που γιορτάζει την Πρωτοχρονιά και καθόλου χοντρούλης δεν ήταν.

Αν πάλι το παιδί είναι πάνω από 6 ετών και του αρέσει η ιδέα του Άγιου Βασίλη αφήστε το να πιστεύει. Μην το προσγειώσετε στην πραγματικότητα, απογοητεύοντας το. Κατά τα βάθος, μάλλον γνωρίζει την αλήθεια, απλά του αρέσει η όλη ιστορία. Παράλληλα, μην προσπαθείτε και με κάποιο τρόπο να επιβεβαιώνετε την ύπαρξη του Αγίου Βασίλη και αρκεστείτε στο να μείνετε αμέτοχοι. Χαρακτηριστική είναι η προσφορά στο θέμα της Dr. Glen Elliot η οποία υποστήριξε: “Ουσιαστικά δεν υπάρχει σωστή χρονική στιγμή για να πείτε στο παιδί σας ότι δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης. Το πιο σημαντικό είναι να πάρετε το μήνυμα από το παιδί σας, όταν ίσως είναι έτοιμο να καταλάβει, και να μην παρατείνετε την φαντασία του για τη δική σας ευχαρίστηση”.

Oι γονείς θα πρέπει να καταλάβουν σημάδια από τα παιδιά τους σε σχέση με το ότι είναι έτοιμα να σταματήσουν να πιστεύουν στον Άγιο Βασίλη. Άλλωστε, όταν τα παιδιά αρχίσουν να συνειδητοποιούν ότι ο Άγιος Βασίλης μπορεί να μην είναι υπαρκτός κάνουν πολλές ερωτήσεις και αυτή είναι μια ευκαιρία για τους γονείς να συζητήσουν μαζί τους για το τι τους φαίνεται λογικό και τι όχι σε αυτήν την ιστορία. Τέλος, σημασία δεν έχει τόσο το πως θα το αποκαλύψετε στο παιδί σας, μιας και κατά πάσα πιθανότητα οι συμμαθητές του θα φροντίσουν να το μάθει, αλλά το πως να μετατρέψετε την πίστη στον Άγιο Βασίλη σε διάφορες άλλες σημαντικές εκδηλώσεις χαράς και στοργής.

Σοφία Μεσσήνη

Ψυχολόγος- Παιδοψυχολόγος

MSc Αναπτυξιακή Ψυχοπαθολογία,

Durham University, UK